Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de mali aracı kuruluşlar sektöründe faaliyet gösteren girişim sayısı geçen yıl 20 bin 110 oldu. Söz konusu kuruluşların faktör maliyetiyle katma değeri 1 trilyon 432 milyar lira, üretim değeri ise 2 trilyon 56 milyar lira oldu.

Mali aracı kuruluşlarda toplam katma değerin yüzde 88,6’sı finansal hizmet, yüzde 4,5’i sigorta, reasürans ve emeklilik fonları, yüzde 6,9’u ise finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerde oluştu. Üretim değerinin ise yüzde 84’ü finansal hizmet, yüzde 9,7’si sigorta, reasürans ve emeklilik fonları, yüzde 6,3’ü finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerden meydana geldi.

Faktör maliyetiyle katma değer arttı

Faktör maliyetiyle katma değer 2023’te bir önceki yıla göre finansal hizmet faaliyetlerinde yüzde 26,2, finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerde yüzde 107, sigorta, reasürans ve emeklilik fonları faaliyetlerinde yüzde 317,5 yükseldi.

Üretim değeri ise aynı dönemde finansal hizmet faaliyetlerinde yüzde 35,3, sigorta, reasürans ve emeklilik fonları faaliyetlerinde yüzde 82,2, finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerde yüzde 106,6 artış gösterdi. Mali aracı kuruluşlarda 2022’de 324 bin 764 olan yıllık ortalama çalışan sayısı 2023’te 345 bin 438’e çıktı.

Toplam istihdamın yüzde 66,3’ünü finansal hizmet faaliyetleri, yüzde 7,1’ini sigorta, reasürans ve emeklilik fonları, yüzde 26,6’sını ise finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerde çalışanlar oluşturdu.

Personel maliyeti 252 milyar lirayı geçti

Personel maliyeti 252 milyar 527 milyon lira olarak hesaplandı. Mali aracı kuruluşların personel maliyetinin yüzde 79,2’si finansal hizmet faaliyetlerinde, yüzde 8’i sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarında, yüzde 12,8’i ise finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerde gerçekleşti. Mali aracı kuruluşların personel maliyetinin yüzde 85,4’ü maaş ve ücretlerden, yüzde 14,6’sı sosyal güvenlik masraflarından oluştu.

Mali aracı kuruluşlarda 2023’te ücretli olarak istihdam edilen kadın personel sayısı 161 bin 331 iken erkek personel sayısı 169 bin 917 olarak kayıtlara geçti. Ücretli kadın çalışan oranı yüzde 48,7, ücretli erkek çalışan oranı ise yüzde 51,3 oldu.

Söz konusu kuruluşlarda sabit sermaye yatırımları toplam satın alış değeri 59 milyar 542 milyon lira olarak hesaplandı. Mali aracı kuruluşlarda sabit sermaye yatırımları toplam satın alış değerinde en yüksek pay yüzde 74,9 ile finansal hizmet faaliyetlerinde gerçekleşti. Sigorta, reasürans ve emeklilik fonlarında bu pay yüzde 6,9 iken finansal hizmetler ile sigorta faaliyetleri için yardımcı faaliyetlerde yüzde 18,2 olarak belirlendi.

Kaynak: Dünya Gazetesi