TCMB’den yapılan açıklamaya göre, bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 15,5 oranında artarak 79,0 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 3,9 oranında azalarak 59,0 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Açıklamada şöyle denildi:
“Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 yıl sonuna göre %60,8 oranında artarak 20,3 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı %1,2 oranında azalarak 19,8 milyar ABD doları, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da %4,4 oranında azalışla 19,8 milyar ABD doları olarak gerçekleşti. Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre %26,8 oranında artışla 19,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti.
Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre %5,7 oranında azalarak 51,2 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşti.
Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2023 yıl sonuna göre %14,8 oranında artarak 39,6 milyar ABD doları olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu %3,3 oranında artarak 98,4 milyar ABD doları oldu.
Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre %1,4 oranında azalarak 94,2 milyar ABD doları, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar %3,2 oranında azalarak 76,1 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. 2023 yıl sonunda 1,7 milyar ABD doları olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Eylül sonu itibarıyla 6,0 milyar ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 47 milyon ABD doları olarak gerçekleşti.
2024 Eylül sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu %47,3’ü ABD doları, %22,4’ü Euro, %14,8’i TL ve %15,5’i diğer döviz cinslerinden oldu.
2024 Eylül sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 233,1 milyar ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Söz konusu stokun 21,4 milyar ABD dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluşmaktadır. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün %23,7, Merkez Bankası’nın %16,5, özel sektörün ise %59,8 oranında paya sahip olduğu gözlenmektedir.”
Kaynak: Dünya Gazetesi
