Recep ERÇİN
Elektrikli araçlar (EV) çağı başladı. Üretim ve pazar yıldan yıla genişliyor. Çin’in buradaki hakimiyeti ve rekabetçiliği geleneksel otomotiv firmalarını korkutsa da Avrupa merkezli yeşil ve dijital dönüşümün bir bacağı da şüphesiz EV’ler. Türkiye de, otomotiv sektöründeki bu dönüşümü kaçırmamak için Togg projesini devreye aldı ve ilk ürünler yollara çıktı. Çıktı çıkmasına ama bugün bütün dünyada EV’ler özelinde çözüm bekleyen en büyük problemlerden biri şarj istasyonlarının yaygınlığı.
Pazarın önümüzdeki yıllarda hızla büyümesi öngörülüyor. YoCharge’ın raporuna göre, 2022 yılına kadar mevcut elektrikli araç şarj istasyonu pazar değerlemesi yaklaşık 12 milyar ABD doları seviyesinde. Yüzde 40’lık bileşik yıllık büyüme oranı ile pazarın 2030 yılına kadar 177 milyar ABD dolarına ulaşacağı öngörülüyor.
ResearchAndMarkets.com’un raporuna göre ise, elektrikli araç şarj istasyonları için küresel pazarın 2023 yılında 23,3 milyar ABD doları olduğu tahmin ediliyor ve 2030 yılına kadar 232 milyar ABD dolarına ulaşması bekleniyor. Geçen hafta içinde bir araya geldiğimiz ORGE Elektrik CEO’su Nevhan Gündüz’ün öngörüsü ise farklı. Gündüz, “2030 yılına kadar dünyada 71 milyon araç şarj istasyonu olacak. Bu da 465 milyar dolarlık bir pazar anlamına geliyor” dedi.
İthal yerine yerli ve milli çözüm
Öngörüler farklılaşsa da bu pazarın katlanarak büyüyeceği aşikar. Bu yüzden Tesla’nın patronu Elon Musk bu alana yarım milyar dolar yatırım yaparak Supercharger’ın ağını genişleteceklerini bu yıl duyurdu. Türkiye’nin teknoloji firmalarından Vestel de bu alanda milyar dolarlık firma yaratacaklarını geçen aylarda açıkladı. Yine Beta Enerji, elektrikli şarj istasyonu girişimi olan Voltgo ile bu alanda iddialı firmalardan.
Elektrik taahhüt şirketi ORGE Elektrik olarak yeni gelişim alanı gördükleri bu sektöre yerli ve milli şarj istasyonu tedariği sağlamak amacıyla girdiklerini kaydeden Nevhan Gündüz, “Türkiye’de kamuya açık sadece 23 bin şarj noktası var. 2025 yılında bu sayının 46 bine çıkması bekleniyor” bilgilerini verdikten sonra kendilerini ayrıştıracak olan özelliği açıkladı: “Yüzde 70 yerlilik öngörüyoruz. Bu cihazlar revizyon istiyor. Uzak Doğu’dan gelenlerde revizyon yapılamıyor. Hem yazılım hem donanım bizde. İthal etmek yerine yerli yaptık.”
‘Tahsilat sorunu yaşamıyoruz’
13-15 Kasım günlerinde İstanbul’da düzenlenecek EV Charge Show’da yapacakları tanıtım öncesi bir grup basın mensubu ile sohbet toplantısı düzenleyen ORGE Elektrik CEO’su Nevhan Gündüz, “Bizim geliştirdiğimiz şarj üniteleri, OCPP 2.01 versiyonuyla üretilmekte ve bu özelliği sayesinde istediğiniz gibi programlanabilmekte. Örneğin bizim cihazımızı elektrik fiyatlarının görece daha düşük olduğu gece saatlerinde aracınızı şarj etmesi için önceden programlayabiliyor ve böylece faturanızda tasarruf edebiliyorsunuz” bilgilerini verdi.
Şarj istasyonu işi dışında devam eden taahhüt projelerine ilişkin bilgi veren Gündüz’e, yüksek faiz ortamında ödemeler gecikirken nakit akışını nasıl yönettiğini sorduk. “Tahsilat hep geç yapılır, yeni bir durum yok. Şüpheli alacak olmadığı için ve yedek akçeli çalışan bir şirketiz. O anlamda sorun yaşamıyoruz. Önemli bir gecikme de olmuyor” diyen Gündüz, “Yaptığımız işler bitiş öncelikli olduğu için, metroların finansmanı bir şekilde yaratılıyor. Kamu için mecburi yatırımlar…” bilgisi verdi.
Elektrikte asgari ücret 40 bin TL
Ardahan’daki TANAP Dinamik UPS Sistemi Projesi, Mandarin Oriental Etiler, Bodrum Hillside Hotel, İzmir Amerikan Hastanesi ve Ümraniye- Göztepe-Ataşehir Metro Projesi’nin de aralarında yer aldığı 12 projenin elektrik taahhüt işlerini yürüttüklerini anlatan Gündüz, 26 yıllık tarihimizde ilk defa bu kadar büyük bir iş hacmine ulaştıklarını söyledi. Devam eden projelerinin sözleşme büyüklükleri toplamının yaklaşık 86 milyon dolar olduğu bilgisini paylaşan Gündüz, nitelikli çalışan sıkıntısı konusunda ise, “Elektrik ustası 40 bin lira ile işe başlıyor. İşsizlik var deniyor, kimse çalışmak istemiyor. Lise mezunu olmasa bile biz çıraklıktan alıp usta yaparız” ifadelerini kullandı.
Neden hisse alımı yaptı?
Göztepe metrosunun 2025 yılı sonunda bitirilmesinin hedeflendiğini ve 2026’nın ilk yarısında hizmete açılabileceğini aktaran Nevhan Gündüz, Türk şirketleri Suudi Arabistan’a ihale teklifi verdikçe kendilerine de teklifler geldiğini bildirdi. Borsa İstanbul’da işlem gören ORGE Elektrik’in hisse geri alım işlemleriyle ilgili de konuşan Nevhan Gündüz, “Şirket olarak da, şahıs olarak da hisse geri alımları yapıyoruz. 2024 yılında şirket olarak 944 bin adet hissenin geri alımını yaptık. Şahsen ben de 280 bin adet ilave hisse alımı yaptım. Bunun amacı olası düşüşleri bir nebze de olsa engelleyip yatırımcılarımızı korumak” dedi.
Kaynak: Dünya Gazetesi