Mehmet Hanifi GÜLEL

Türkiye’de badem üre­timi son yıllarda ekim alanlarının artması ve devreye giren yeni bahçelerle kayda değer oranda artış gös­termeye başladı. Bu yıl çiftçi­ler, açıklanan alım fiyatından memnun olurken, Tarım Kre­di Kooperatifi, Adıyaman Gazi­antep Şanlıurfa ve Diyarbakır için 1.750 ton kota koydu. Üre­tici temsilcileri ise alım yapı­lan dört ilde yaklaşık 20 bin ton rekoltenin olduğunu belirtiyor. Bu yıl açıklanan alım fiyatı, iç randımanına göre ortalama 40 TL ile 80 TL arasında değişiyor.

Sadece 1750 ton alım kotası açıklandı

Adıyaman’da çiftçilerin Tür­kiye’nin farklı araştırma ensti­tülülerinden, üniversitelerden ve STK’lardan destek alarak, badem konusunda hem alan­da hem de verimde birincili­ğe yükseldiğini kaydeden Adı­yaman’ın Kahta Ziraat Oda­sı Başkanı Fatin Rüştü Zorlu Turanlı, dört il için belirlenen 1.750 ton alım kotasının yeter­siz olduğunu, yalnızca Adıya­man’da 10 bin ton üstünde ba­dem bulunduğunu söyledi.

Adıyaman’daki badem üreti­cilerinin tüm olumsuzluklara rağmen üretime devam ettiği­ne dikkat çeken Turanlı, hedef­lenen 100 bin dekarlık badem alanına ulaşıldığını bildirdi.

“Ödemenin uzaması üreticileri mağdur ediyor”

Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) Genel Müdürlüğü’nün üreticilerin pazar konusun­da mağdur olmaması için 2018’de Kahta Organize Sa­nayi Bölgesi’nde Tarım Kredi A.Ş. badem işleme tesisi kur­durduğunu aktaran Turanlı, “Badem üreticilerimizi ürün­lerinin yüksek girdiler sonu­cunda hak ettiği fiyatı almala­rı için TKK Genel Müdürlü­ğü’nün açıklayacağı badem alım randıman fiyatlarına yönlendirdik, bir nebze olsun çiftçimizi memnun eden bir fi­yat açıklandı.

Ve çiftçilerimiz bu haber karşısında memnu­niyetlerini dile getirdi. Fakat Tarım Kredi Birlik AŞ ürün alımında üreticilerimiz 5-6 gün sıra bekletiliyor. İlk açık­lamalarında ödemenin 15 gün içinde yapılacağının söy­lenmesinin ardından, ödemenin 45 güne çı­kartılması üreticile­rimizi olumsuz et­kiliyor. Öte yandan alım sırasındaki araçların bir an önce alınması­nı istiyoruz ve bu mağ­duriyetin bir an ön­ce gideril­mesini istiyoruz” dedi.

Tarım Kredi Kooperatifi üreticilere mesaj attı

Tarım Kredi Kooperatif Mü­dürlüğü’nün 22 Eylül’de çift­çilere attığı mesajda, ‘’Değer­li Çiftçilerimiz kooperatifimiz tarafından alınan badem kota­sının dolmasından dolayı bu­günden itibaren alım durdurul­muştur. Elinde tutanak olanla­rın da ürünü kota dolduğu için alınamayacağından fabrikaya gitmemelerini rica ederiz. Not: Kota açılması halinde bilgilen­dirme yapılacaktır” ifadele­ri yer aldı. Turanlı, “Bu duyuru sonrasında badem üreticileri­mizin sevinci maalesef kursa­ğında kaldığı” diye konuştu.

TMO alım yapsın talep

Tarım Kredi Kooperatifi’nin bölgede yaşanan bu olumsuz durumun üreticiler lehine olabilecek düzeltilmesi için çalışmalara bir an önce başlamalarını talep eden Turanlı, “Belirtilen kotanın arttırılması badem üreticilerimizi rahatlatacak. Tarım Kredi Kooperatifleri’nin yanı sıra çiftçinin kara gün dostu olan Toprak Mahsulleri Ofisi yetkililerinden her bölgede almış olduğu farklı ürünlere bademi de eklemelerini istiyoruz.

Badem üreticilerimizin mağdur olmaması için, Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarım Kredi Kooperatifleri Genel Müdürlüğü ve TMO Genel Müdürlüğünce bir an önce badem alımı konusunda gereken çalışmanın yapılmasını istiyoruz. Aksi takdirde bugünden itibaren ilçemizde yüzlerce dönüm badem bahçeleri sökülmeye başlanacak. Bu milli serveti koruyalım” dedi.

Kaynak: Dünya Gazetesi