Hamide HANGÜL
Türkiye genelinde 2022-2023 Ekim döneminde 81 ilin tamamında sert düşen kredili konut satışları, bu yılın ekim ayında geçen yıl ekim ayına göre 81 ilde artış gösterdi. Böylelikle yüzde 58’lik düşüş yerini yüzde 278,2’lik artışa bırakırken, ipotekli satışlarda yaklaşık 3,7 kat artış kaydedildi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan belirlemelere göre, kredili satışlar 80 ilde üç, bir ilde ise dört haneli büyüdü.
En fazla artış oranı, daha çok, yıkıcı depremlerin yaşandığı illerde görüldü. Buna göre, Kahramanmaraş yüzde 1.063’lük oranla ilk sırada yer alırken, bu ili Çankırı yüzde 800, Malatya ve Muş yüzde 750, Osmaniye yüzde 584, Adana yüzde 490,9 artışla izledi. Hatay yüzde 464, Gaziantep yüzde 461, Karabük yüzde 445, Giresun yüzde 433, Bartın yüzde 427, Bayburt yüzde 400, Bolu yüzde 345 artış gösterdi.
Turizm şehri Antalya’da artış oranı yüzde 455
Turizm kenti Antalya’da da satışları hızlı bir yükseliş gösterdi. Geçen yıl ekim ayında 140 adet olan ipotekli konut satışı bu yıl aynı ayda yüzde 455 artışla 777’ye yükseldi. Böylelikle Ekim 2023’de toplam 4 bin 764 olan satışlar, aynı ayda 7 bin 974’e yükseldi. Akdeniz bölgesi illerinden Mersin’de yüzde 310,2, Isparta’da yüzde 231,8, Burdur’da yüzde 235,7 artış görüldü. Karadeniz bölgesinde söz konusu dönemde sert bir düşüş sergileyen satışlar bu yıl ekimde yerini yükselişe bıraktı.
Özellikle Arap turistlerin en çok ziyaret ettiği ve bazı projelere ortak olduğu Trabzon’da kredili konut satışları yüzde 206,3 arttı. Söz konusu dönemde 32 adet olan ipotekli satışlar, bu yıl ekimde 98 adete yükseldi. Artvin’de yüzde 340, Amasya’da yüzde 304,5, Samsun’da yüzde 238,4, Ordu’da yüzde 222,4, Rize’de yüzde 150, Kastamonu yüzde 144,4, Sinop’ta yüzde 123,1 artış kaydetti.
İç Anadolu’da Çankırı Doğu’da Muş öne çıktı
İç Anadolu bölgesinde de kredi satışlar üç haneli yükseliş sergiledi. Çankırı yüzde 800’lük artış oranıyla ilk sırada yer alırken, aynı bölge içerisinde Niğde yüzde 490, Karaman yüzde 333,3, Kırşehir yüzde 300, Aksaray yüzde 263, Nevşehir yüzde 260, Konya’da yüzde 235,2, Kayseri yüzde 220,4, Sivas yüzde 253,1, Çorum yüzde 214,7, Eskişehir yüzde 220,2 artış gösterdi. Güneydoğu Anadolu bölgesindeki ipotekli satışlar arttı.
Adıyaman yüzde 366,7, Mardin yüzde 327,3 artışla öne çıkarken, Şanlıurfa yüzde 226,4, Siirt yüzde 208,3, Diyarbakır yüzde 190,9 arttı. Doğu Anadolu’da Muş yüzde 750 artış oranıyla dikkat çekerken, Iğdır yüzde 600, Tunceli yüzde 275, Muş yüzde 273,7, Van yüzde 266,7, Elazığ yüzde 260,9, Kars yüzde 200 artış kaydetti.
İstanbul ipotekli satışı 3 bin 84 adet artırdı
Üç büyük şehirde de ipotekli satışlar hızlı yükseldi. Nüfusu yaklaşık 18 milyonu aşan İstanbul’da ipotekli satışları yüzde 277,8 artış gösterdiği belirlendi. Mega kentte geçen yıl 1.110 adet olan ipotekli satış, bu yıl ekimde 4 bin 194 adete yükseldi. Toplam konut satışları da 4 bin 941 adetten 24 in 812’ye yükseldi. İzmir’de artış oranı yüzde 268,6 olurken, söz konusu dönemde satışlar 366 adetten 1.349’a yükseldi. Toplam satışlar da 5 bin 192’den 8 bin 658’e çıktı. Ankara’da artış oranı yüzde 282,1 olurken, ipotekliler 787 adetten 3 bin 7’ye yükseldi. Başkent, ekim ayında 7 bin 394 adet olan satışlarını 15 bin 257’ye yükselterek 2’ye katladı.
Yıl sonuna göre payı %4,4’den % 12,8’e çıktı
Verilere göre, geçen yılın sonunda yüzde 4,4 olan ipotekli satışların payı ekim yüzde 12,8’e çıktı. Bir önceki eylül ayında yüzde 11,2 olmuştu. Böylelikle temmuzda yüzde 9 olan ipoteklilerin toplam konut satışlarındaki payı son 3 aydır yükselişini sürdürmüş oldu.
Kaynak: Dünya Gazetesi